ŽIVOT LJUDI U SREDNJEM VIJEKU

Život feudalaca se dijeli prema veličini njihovog zemljoposjeda. Djelimo ih na krupne i sitne, kao i svjetovni i duhovni.
Vitezom se postajalo tako što su sitni feudalci vitezovi na dvorovima učili lijepo ponašanje i rukovanje oružjem. Sa 21 godinu posebnim obredom klečeći pred vlastelinom ili kraljem obećali bi da će biti vjerni svom gospodaru i da će živjeti prema viteškim pravilima.
Razvojem zanata i trgovine feudalci su trebali više novca te su povećavali poreze seljacima. Nisu tražili poreze samo u proizvodima veći i u novcu, tako da je njihov položaj postajao teži.
Stanovništvo u gradovima se dijelilo na: patricije – više građanstvo i pućani – obični gradski narod. Patriciji su preuzeli upravljenje gradom , na pučane su svalili sve terete.
Položaj žene u srednjem vijeku je bilo podrijeđeno i bilo je manje vrijedno biće. Udavale su se od 12 do 14 godine, u ugovorene brakove, iz raznih interesa, naporno su radile teške poslove, vodile domaćinstvo i ispunjavale želje mužu.

POLOŽAJ I CRKVA U SREDNJEM VIJEKU

Organizacija crkve je bilo jednostavno. Na njenom čelu je bio papa sa sjedištem u Rimu. U svakom središtu nekadašnje rimske provincije je bio nadbiskup, a u svakom gradu biskup. Po selima je djelovalo niže svećenstvo.
Crkva postaje jedan od najmoćnijih dijalova feudalnog društva kada je u krščanstvo prešao franački kralj Klodovik 496.godine i samim time uvećala svoje posjede u Galiji te sticala nove povlastice.
Crkva je nastojala održati vjernike u pokornosti tako što je učila vjernike da strpljivo podnose patnje u ovozemaljskom životu kako bi zaslužili nagradu, na drugom vječnom svijetu.
Papska crkva datira još od 756.godine kada je franački vladar Papin Mali porazio Langobarde u Italiji. Osvojena područja je predao papi iz zahvalnosti što ga je proglasio kraljem. Tako je nastala Papska država (Vatikan) gdje je papa i vjerski i svjetovni vladar. Postoji i danas u Italiji.
Rimske pape su nastojale sve evropske vladare pretvoritiu svoje vazalei istočnu crkvu staviti pod svoje starješinstvo što je 1054.godine rezultiralo crkvenim raskolom.

KRSTAŠKI RATOVI

Krajem XI stoljeća Bizantija se našla u nesigurnom položaju, te je bizantijski car Aleksije I Komnen u borbi protiv Selđuka obratio za pomoć rimskom papi. Papa Urban II je pozvao kršćane u Evropi da okončaju međusobne ratove i da umjesto toga krenu u oslobođenje Svete zemlje – Palestine, tačnije Kristovog groba u Jerusalemu, kao i da ih na istoku čeka bogati plijen.
Crkva je podsticala ljude da krenu u rat govoreći da je to Bogo ugodno djelo i krstašima davala niz olakšica, - njihova imanja i porodice je crkva štitila dok su odsutni, - oslobađalo se plaćanja dugova, a kmetovi su se oslobađali od svojih gospodara.
U krstaškim ratovima učestvovali su:

Feudalci i sitni vitezovi da bi se dokopali nove zemlje i kmetova
Seljaci i gradska sirotinja jer su bježali od feudalaci da bi našli slobodu i blolje uslove za život.

4. Države koje su osnovane na istoku su: Jerusalemska kraljevina, grofovije Edesa i Tripoli, te kneževina Antiohija (1099g)

5. Rezultat četvrtog krstaškog rata je pljačka i uništenje Carigrada, rat je završen, svetu zemlju nisu ni vidjeli. Krstaši su osnovali novu državu sa katoličkim vladarima koja se nazivala Latinsko carstvo (1204-1261).

6. Posljedice krstaških ratova da je Evropa bolje upoznala islamski svijet i njegovu kulturu , počelo se kovati više novca što je utjecalo na razvoj robno-novčane privrede, Venecija, Piza i Đenova su doživjele procvat.

SUKOB CARSTVA I PAPSTVA

Rimski papa nakon raspada Franačke države je prepušten nasilju i samovolji raznih rimskih feudalaca, bio im je potreban jak i sposoban zaštitnik.
Nakon 962. godine papa Ivan XII je pozvao u pomoć njemačkog kralja Otona I kojeg je u Rimu krunisao za cara te je time formirano Sveto rimsko carstvo koje je obuhvatalo samo Njemačku i sjevernu Italiju.
Povod sukoba između carstva i papstva jer je car neograničeno vladao u Crkvi i Carstvu, imenovao je sebi odane biskupe. Taj obred se zvao investitura, a njemu se žestoko protivilo papstvo. Uvođenjem kardinala (visokih crkvenih funkcionera) je počeo sukob papstva i carstva.
Vormski konkordat je sporazum koji je nastao u Vormsu 1122.god, po kojem biskupe bira svećenstvo, dok je feud i pravo svjetovne vlasti nad zemljama biskupije davao car.
Inoćentije III je papa u čije doba (1196-1216) je papstvo postiglo pobjedu početkom XIII stoljeća. Uvećavao je crkvene posjede i prihode ističući da su pape odreeni da vladaju svim narodima.

PRIVREDNI RAZVOJ I OBNAVLJANJE GRADOVA

U Evropi tokom X stoljeća unaprijeđene su metode sjetve i uzgoja stoke, te se razvio tropoljni sistem obrade zemlje u kojem su se obrađivala dvije trećine zemlje. Uzgajale su se razne kulture, alatke u pravile od gvožđa, počeli su se uprezati i konji, razvijalo se vrtlarstvo, voćarstvo i gradarstvo.
Krupni feudalci su kmetove koji su imali razne vještine, naseljavali oko svojih zamkova kako bi im izrađivali razne proizvode. Tako se kmetovi počinju baviti samo zanastvom i na taj način zanastvo se odvaja od poljoprivrede.
Napredkom privrede mnogi stari gradovi su se proširivali izvan svojih zidina. Prve zanatlije su se nastojali osloboditi zavisnostio od feudalaca, bježali su i osnivali nova naselja na prometnijim mjestima gdje su prodavali svoje proizvode. Od takvih naselja su se u XI stoljeću razvili novi evropski gradovi.
Srednjovjekovni gradovi su opasani zidinama s kulama i utvrđenjima, oko njih su bile oranice i pašnjaci. Postepeno se oko zidina počinju razvijati predgrađa koja su također utvrđivana. Srednjevjekovni grad je mali i tijesan, kuće su imale više spratova, u središte grada je bio trg, nije postojala kanalizacija te se na tlu nalazilo mnogo otpada.
Razvoj grada je uticao na evropsku privredu jer se razvila robno – novčana privreda u kojoj se vrijednost robe utvrđuje novcem. Pošto je svaki grad kovao svoj novac to je predstavljalo veliki problem u razvoju trgovine, te se pojavljuju mjenjači koji su mjenjali jednu vrstu novca za drugu.

HERETIČKI POKRETI I METODE BORBE PROTIV NJIH

Heretički pokreti pokreti koji su bili protiv crkve i njene moći, jer se crkva pretvorila u zaštitnicu nejednakosti i bogastva kako bi sačuvala vlastite interese i interese feudalaca. Pripadnike tih pokreta crkva je nazivala hereticima, a njihovo učenje herezom.
Hereza se javlja na zapadu u gradovima Italije, Francuske i Njemačke, ali se brzo proširila i među seosko stanovništvo. Najpoznatiji heretički pokret bili su patareni u Italiji i katari u Njemačkoj i Francuskoj u kojoj su također djelovali i valdenzi.
Heretičko učenje je osuđivalo rat, tjelesna uživanja i bogatstvo, nadali su se da će naći spas u odricanju od materijalnih blagodeti, otkazivali su poslušnost rimskom papi gradeći vlastitu crkvenu organizaciju s drugačijim učenjem i vjerskim obredima.
Za borbu protiv hereze 1232 godine osnovan je poseban crkveni sud – inkvizicija, čiji cilj je bio da pronalazi heretike koje bi mučili dok ne priznaju krivicu. Kazna za osuđene bilo je davljenje i spaljivanje na lomači.
Osnivač franjevačkog reda bio je Franjo iz Asizija, koji je pripovjedao siromaštvo i pokajanje, tražio je da se odriču bogastva da rade i tako se izdržavaju.

Osnivač dominikanaca bio je španski plemić Dominik Husman koji je pokušao da se suprostavi hereticima objašnjavajući katoličko učenje uz siromašni život. Franjevci su borbu protiv heretika zasnivali na misionarskom djelovanju a dominikanci na inkvizicijskim metodama.

NASTANAK STALEŠKIH MONARHIJA I NJIHOVO UREĐENJE

Na nastanak staleških monarhija uticao je razvoj robno-novčane privrede jer se kralj nije više morao oslanjati na nesigurne prihode, jer su porasli dohoci od tzv. Kraljevskih prava, kao što je carina razne takse i eksploatacija rudnika. Kralj je imao sredstva da plaća adminisraciju i vojsku pa se nije oslanjao na feudalce. Kralj je uz podršku građanstva, sitnog plemstva poveo borbu protuv krupnih feudalaca s ciljem da izgrade snažne feudalne monarhije,.

SUPROTNOSTI SREDNJOVJEKOVNOG DRUŠTVA

Društvo srednjeg vijeka je bilo podijeljeno na tri dijela prema dužnostima koje su obavljali: plemstvo je ratovalo, svećenstvo služilo Bogu, a seljaštvo je podmirivalo materijalne potrebe svih klasa. Kasnije se javila i srednja klasa građanstvo u kojem su bili bogati trgovci i gradska sirotinja.

i 3. Ustanak u Francuskoj 1358.godine je bio oružani ustanak seljaka tokom stogodišnjeg rata između Francuske i Engleske, koji je nastao zbog povećavanja njihovih dadžbina. Engleski i francuski feudalci su se udružili i pobili ogroman broj seljaka i ustanak zaustavili.

4. Seljaci su trpjeli poraz jer su feudalci raspolagali dobro opremljenom vojskom, imali podršku Crkve i vladara, a i seljaci su bili nepovezani bez pravih vođa i ciljeva.

5. Uzroci društvenih borbi u gradovima su: bijeda, nejednakost gradskog dijela stanovništva. Posljedica tih ustanaka je veliki broj žrtava.

mozes napravit html stranicu od ovog i isto opcijue za mali kviz